 |
هفت اشتباه رایج در زمان مطالعه 
اگر دانش‌آموزان برای مطالعه زمان بگذارند، ممکن است به یک اعتماد به نفس کاذب برسند که مطالب را فرا گرفته‌اند در حالی که مطالب زیادی را به خاطر نمی‌سپارند. این اتفاق به این علت رخ می‌دهد که آن‌ها کارا‌ترین روش را برای مطالعه انتخاب نکرده‌اند.
در صورتی که شما روش درستی را برای مطالعه نداشته باشید، ممکن است در روز امتحان احساس کنید که برای امتحان آماده هستید و سپس در جلسه امتحان، چیزی را به خاطر نیاورید!
آیا شما مرتکب 7 اشتباهی که در زمان مطالعه اتفاق می‌افتد، می‌شوید؟
▪ 1. مطالعه غیر فعال
خواندن کتاب اولین گام در مطالعه است؛ اما شما نباید تنها متن را بخوانید. این نوع مطالعه را، مطالعه غیر‌فعال می‌نامند. برای این که مطالعه‌ای تأثیر‌گذار داشته باشید، باید با مطالبی که در کتاب ذکر شده است درگیر شوید. هرچه مطالب را بیشتر کار کنید، از طریق خواندن، نوشتن، ترسیم کردن و آزمون گرفتن، باعث می‌شود که آن‌ها را بیشتر به خاطر بسپارید.
▪ 2. مطالعه بدون ساختار
هر موضوعی را که مطالعه می‌کنید، با ساختاری معقول به شما ارائه می‌شود، خواه موضوع ریاضی باشد؛ که به ترتیب مباحث پایه‌ای مورد نیاز ارائه می‌شود و خواه مطالعات اجتماعی باشد که در طبقه‌بندی‌های مختلف ارائه می‌شود. زمانی را برای پی‌بردن به ساختار مطالب ارائه شده بگذارید و وقتی مطالعه می‌کنید مطالب را به همین روش چارچوب‌بندی کنید. به عنوان مثال، شما مجبورید ریاضی را در گام‌های متوالی که در هر فصل ارائه شده است مطالعه کنید، زیرا غیر‌محتمل است که گام 3 را بدون فرا‌گیری گام‌های 1 و 2 به عنوان پیش‌نیاز این گام، یاد بگیرید.
در مورد علوم اجتماعی، بایستی به دسته‌بندی‌ها و یا بخش‌هایی که در متن ارائه شده است توجه کنید. به عنوان مثال، اگر در مورد چند تمدن یا جامعه مطالعه می‌کنید، چه سر‌فصل‌هایی را باید در نظر بگیرید؟ می‌توان آداب و رسوم، حکومت‌ها، خصیصه‌های ارثی و... را به عنوان سر‌فصل در نظر گرفت. سپس، نمودارهایی برای قیاس با قابلیت استفاده مجدد را ایجاد کنید و آن‌ها را چند بار با استفاده از حافظه‌تان پر کنید. زمانی که هر موضوع اجتماعی را مطالعه می‌کنید، بایستی موضوعات فرعی را شناسایی کنید و نمودارهایی را برای مقایسه، بیان تقابل‌ها و محتوا ایجاد کنید. برای مثال، با مقایسه و بیان تقابل‌های حکومت‌های مختلف، قادر خواهید بود در امتحان، گزینه‌ی اشتباه را در بین چند گزینه مشخص کنید.
▪ 3. اختصاص تنها یک جلسه برای مطالعه
حافظه با تکرار تقویت می‌شود. خود را با این باور که می‌توانید مطالب را تنها با یک‌بار مطالعه فرا بگیرید، گول نزنید. بخشی از مطالب در خاطر ثبت می‌شوند؛ اما برخی دیگر در حافظه باقی نمی‌مانند، که اگر نمره Cبرای شما رضایت‌بخش است، این روش، استراتژی خوبی است. هرچه مطالب را بیشتر مرور کنید، اطلاعات بیشتری فرا می‌گیرید و بیشتر در خاطرتان باقی می‌ماند. یک هفته یا خیلی قبل‌تر از روز آزمون، برای آزمون مطالعه کنید و آن‌قدر بخوانید تا مسلط شوید. این روش، فرمولی برای کسب نمره Aاست.
▪ 4. عدم ایجاد پیش‌زمینه
هرگاه به مغز زمان داده شود تا برای اطلاعاتی که درونش قرار میگیرد، چارچوبی ایجاد کند، مغز انسان بهترین عملکرد را خواهد داشت. برای فهم این موضوع، می‌توان مغز را به عنوان یک قفسه در نظر گرفت. زمانی که فرد، مباحث تعیین‌شده را قبل از کلاس مطالعه کند، کشو‌ها و پرونده‌هایی را برای مطالبی که در کلاس می‌شنود، ایجاد می‌کند.
بدون این سیستم ذخیره‌سازی، مغز نمی‌داند که اطلاعات را کجا ذخیره کند و بسیار محتمل است که به علت سر‌در‌گمی، آن اطلاعات را از دست دهد.
▪ 5. نادیده گرفتن تصاویر
یک اشتباه رایج دانش‌آموزان این است که در زمان مطالعه، به اشکال و نمودار‌ها توجه کمی دارند. این تصاویر بنا به دلایلی انتخاب شده‌اند و اغلب، معلمان اطلاعات مربوط به این تصاویر را به عنوان سؤال در امتحانات در نظر می‌گیرند. زمانی که دوباره فصلی را برای امتحان مطالعه می‌کنید، باید توجه لازم را به تصاویر داشته باشید و اطلاعات مربوط به آن‌ها را در فلش‌کارت‌ها وارد کنید.
▪ 6. فلش‌کارت‌های ضعیف
فلش‌کارت‌ها، ابزار فوق‌العاده‌ای برای مطالعه هستند، اما برای این‌که از زمانی که صرف مطالعه می‌نمایید بیشترین بهره را ببرید، بایستی روش صحیح استفاده از فلش کارت‌ها را فرا بگیرید. گام اول در بهره‌گیری از فلش‌کارت‌های مؤثر، همان روشی است که از پیش استفاده می‌نمودید: واژه‌ها و تاریخ‌های کلیدی در یک سمت و معنای آن‌ها در سمت دیگر. بارها و بارها از خود آزمون بگیرید تا زمانی که بتوانید هر واژه‌ای را با استفاده از حافظه‌تان تعریف کنید.
گام دوم در استفاده از فلش کارت‌ها، استفاده از کلمات برای مقایسه است. به سراغ فلش کارت‌های‌تان بروید و دو کارت را به صورت تصادفی انتخاب کنید. سپس، این‌که چگونه این دو واژه به یکدیگر مربوط می‌شوند را در یک پاراگراف کوتاه بنویسید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا بیاموزید که چگونه کلمات مجزا در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و ساختار‌های بزرگتر را می‌سازند.
▪ 7. مطالعه کردن تا دیر‌وقت در شب قبل از امتحان
دانش‌آموزان علاقه‌مندند که تا دیر‌وقت برای مطالعه بیدار بمانند؛ اما این کار در شب قبل از آزمون خطرناک است. اغلب دانش‌آموزان سعی می‌کنند با بیدار ماندن تا دیر وقت، خود را برای آزمون آماده کنند و سپس با آدرنالین یا کافئینی که در رگ‌های آن‌ها پخش شده است، به رختخواب می‌روند!
زمانی که این اتفاق می‌افتد، شما به میزان بسیار کمی می‌توانید بخوابید و اگر با خواب‌آلودگی در آزمون شرکت کنید، قطعاً در وهله‌ی اول به هدف خود از مطالعه نمی‌توانید برسید. مراقب مغز‌تان باشید و اجازه دهید که به اندازه‌ی کافی در شب قبل از آزمون استراحت کند.
چگونگی کاهش استرس کودکان در شب امتحان
با فرا رسیدن فصل امتحانات، دلهره‌ی دانش‌آموزان هم شروع می‌شود. آنان در هر سن و سالی که باشند، بازهم چون نگرانی‌های مختلف مربوط به درس خواندن در ذهن‌شان شکل میگیرد، دچار اضطراب و ترس از امتحان می‌شوند. گروهی از دانش‌آموزان عصبانی، افسرده، پریشان، ناراحت و مضطرب می‌شوند و گروهی دیگر، چنان آشفته و نگران می‌شوند که پاسخ سؤالات ساده را هم از یاد می‌برند.
داشتن کمی اضطراب و دلهره در ایام امتحانات امری طبیعی و معقول است، چرا که موجب حرکت و انگیزه بچه‌ها برای یادگیری و موفقیت می‌شود. اما اگر این نگرانی به حدی برسد که تأثیر منفی بر روند آموزش روزانه‌ی آنان بگذارد و مانعی برای پیشرفت آن‌ها شود، غیرطبیعی و نامعقول است. علت تشویش بیش‌از اندازه‌ی گروهی از دانش‌آموزان، عدم استفاده درست آن‌ها از نیروی فکری- ذهنی‌شان است. آن‌ها می‌توانند با کمی تلاش، برنامه‌ریزی و به کارگیری روش‌های گوناگون کاهش اضطراب موفقیت خود را در امتحان‌ها تضمین کنند.
▪ اضطراب امتحان
اضطراب امتحان، حالت تشویش، نگرانی و هیجان ناخوشایندی است که اغلب دانش‌آموزان و دانشجویان در ایام امتحانات بدان مبتلا می‌شوند. گاهی این اضطراب با سردرد، سرگیجه، دل‌درد، حالت تهوع، تپش قلب و تنگی نفس نیز همراه می‌شود.
اضطراب امتحان، اضطرابی است که با خودپنداره ضعیف دانش‌آموز درباره توانایی‌های ذهنی‌اش شناخته می‌شود و موجب کاهش عملکرد او در روزهای پایانی سال تحصیلی می‌شود. میزان قابل قبولی از تنش و دلهره در زمان امتحان می‌تواند سیستم عصبی خودکار انسان را فعال کند و موجب هوشیاری بیشتر او برای کسب موفقیت در امتحان شود. دلیل اصلی این اضطراب همیشه کم‌کاری، تنبلی و یا عدم تسلط بر محتوای درس‌ها نیست، بلکه گاهی دانش‌آموزان موفق، با انگیزه و درس خوان نیز دچار آثار منفی اضطراب ناشی از امتحان می‌شوند.
بسیاری از دانش‌آموزان قبول دارند زمانی که دقیق‌تر و عمیق‌تر مطالعه می‌کنند، اضطراب امتحان در آن‌ها به حداقل کاهش می‌یابد. این امر نیز بدان دلیل است که هرچه درباره موضوعی بیشتر بدانند مهارت و اعتماد بیشتری نسبت به دانسته‌های خود پیدا می‌کنند. داشتن اعتماد به‌نفس در زمان گذراندن امتحانات، به منزله امید برای موفقیت است. به طور حتم، این گروه از دانش‌آموزان با اتکا به تلاش و کوشش خود می‌توانند با آرامش و آسودگی سر جلسه امتحان بروند و آزمون‌شان را با کمترین دلهره و تشویش بدهند. باورهایی که موجب اضطراب دانش‌آموزان از امتحان می‌شود، اغلب تصورها و نگرش‌های منفی و کاهش‌دهنده‌ی قوای ذهنی و انگیزشی هستند. برای مثال:
٭ اگر در امتحان قبول نشوم، تمام اعتبارم را از دست خواهم داد.
٭ کاش اول سال درس‌ها را به طور کامل می‌خواندم.
٭ من یک بدشانس واقعی هستم و تمام سؤالاتی که بلد نیستم، سر امتحان خواهند آمد.
٭ به طور حتم کمترین نمره‌ی کلاس نصیب من خواهد شد.
برای مقابله با چنین طرز فکرها و باورهایی، دانش‌آموز باید بلافاصله مداد و کاغذ به دست بگیرد و به نوشتن و خواندن درس‌هایش ادامه دهد. او نباید اجازه دهد که چنین تفکراتی مانع مطالعه و تلاش او برای یادگیری شود. به طور حتم، همین که دانش‌آموز مطلبی را بخواند یا مسأله‌ای را حل کند، علایم نگرانی و اضطراب او کاهش خواهد یافت. او حتی می‌تواند به مقابله با این افکار برخیزد و در مقابل به خود بگوید، «من اکنون فقط باید به درس و تکلیفم توجه کنم و جایی برای منفی‌نگری و رشد افکار مخرب در ذهن ندارم.» والدین و مربیان هم می‌توانند با به کار بردن روش‌های زیر اضطراب امتحان را در کودکان و نوجوانان کاهش دهند:
1. انجام تکالیف درسی، تمرین حل کردن،... باید از ابتدای سال تحصیلی با نظم و جدیت دنبال شود. اگر دانش‌آموزی در طول ترم تحصیلی خود عملکرد ضعیفی داشته باشد، تذکرهای پشت سرهم پدر و مادر در ایام امتحان، نه‌تنها هیچ کمکی به کودک یا نوجوان نمی‌کند، بلکه موجب ترس و آشفتگی بیشتر او هم می‌شود.
2. هرگونه سخت‌گیری بی‌مورد و تنبیه دانش‌آموز به دلیل نگرفتن نمره‌های عالی، باعث تشدید اضطراب درونی دانش‌آموز از درس و مدرسه و امتحان می‌شود. راه‌حل نمرات پایین بچه‌ها در تنبیه کردن آن‌ها نیست، بلکه در یافتن راهی برای رفع علت اصلی آن یعنی ضعف یادگیری کودک است.
3. ترس از شکست و عدم قبولی در دانش‌آموزانی رشد می‌کند که فکر موفقیت و اول‌شدن، ذهن آن‌ها را بیش‌از حد به خود مشغول کرده است. اگر پدر و مادر خواسته‌ها و معیارهایی دور از توان و استعداد کودکان‌شان داشته باشند، آنان را چنان نگران و پریشان می‌کنند که راه دست‌یابی به موفقیت برایشان غیرممکن و سخت جلوه می‌کند.
4. هیچ‌گاه تفاوت‌های فردی بین کودکان را نادیده نگیرید و مرتب نمره‌های آن‌ها را باهم مقایسه نکنید؛ زیرا همین امر موجب ناراحتی، فشار روانی و بدبینی نسبت به یکدیگر در آن‌ها می‌شود. برای تشویق بچه‌ها به درس خواندن، می‌توان به آن‌ها دلگرمی داد و با حمایت‌های کلامی مثبت خود، آن‌ها را نسبت به استعدادهای بالقوه‌‌شان آگاه کرد تا بدین ترتیب، ریشه‌های ترس و اضطراب را -که عامل بسیاری از مشکلات روانی است- در آن‌ها از بین برد.
5. ایجاد آمادگی در بچه‌ها و فراهم آوردن شرایط و امکاناتی که آن‌ها بتوانند با آرامش و راحتی به مطالعه و درس بپردازند، می‌تواند ترس و اضطراب ناشی از امتحان را کاهش دهد.
منبع: هفته نامه افق حوزه
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط: خواندنی ها، ،
آمار
وب سایت:
